راه های تشخیص و درمان سرطان روده عظیم - وبلاگ دلگرمی

به گزارش وبلاگ دلگرمی، معاینه روده عظیم از طریق کولنوسکوپ از راه های تشخیص سرطان روده عظیم است. شیمی درمانی و دارودرمانی از راه های درمان سرطان روده عظیم است.

راه های تشخیص سرطان روده

سرطان روده عظیم را می توان با معاینه راست روده یا دریافت نمونه کولون در طول سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی تشخیص داد. معمولاً بعد از این نمونه گیری، تصویربرداری پزشکی انجام می گردد تا معلوم گردد که بیماری منتشر شده یا نه. غربالگری در کاهش احتمال مرگ ناشی از سرطان روده عظیم مؤثر است و با شروع سن 50 سالگی و بعد از آن به صورت مداوم تا سن 75 سالگی توصیه می گردد. هنگام کولونوسکوپی پولیپ ها برداشته می شوند.

معاینه راست روده: در این معاینه پزشک راست روده را معاینه می نماید تا وجود هرگونه مورد مشکوک، مورد آنالیز قرار گیرد و آن را از نظر آغشته بودن با خون مورد آنالیز قرارمی دهد.

پروکتوسکوپی: در این روش، به وسیله دستگاه های خاصی به صورت مستقیم داخل راست روده و قسمت های تحتانی روده عظیم را مورد مشاهده قرارمی دهند. به وسیله این روش نیمی از سرطان ها قابل تشخیص هستند. در این روش ممکن است بیمار احساس فشار کند، اما احساس درد نخواهدکرد.

کولونوسکوپی: در این روش با ابزارهای خاصی به نام کولنوسکوپ، مشاهده کلی روده عظیم و راست روده ممکن می گردد. در این حالت نیز فرد دردی را احساس نخواهدکرد.

در صورت وجود هرگونه توده در طول این قسمت ها باید بخشی از توده برداشته گردد تا در زیر میکروسکوپ از نظر وجود بافت یا سلول های سرطانی مورد آنالیز قرارگیرد. این عمل را بیوپسی می نامند.

آزمون آنتی ژن CEA: برای اندازه گیری مارکر درون خون هرچند روشی دقیق نبوده و گاهی بیمار فاقد هرنوع مارکر می باشد.

راه های درمان سرطان روده

راه های درمان سرطان روده عظیم، می تواند شامل ترکیبی از جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی و درمان هدفمند باشد. احتمال درمان سرطان روده که به درون دیواره کولون محدود شده است، با جراحی وجود دارد. اما سرطانی که در سراسر بدن گسترش یافته معمولاً قابل درمان نیست و مدیریت بر روی بهبود کیفیت زندگی و علائم بیماری متمرکز می گردد.

جراحی: جراحی معمول ترین راه درمان سرطان روده در تمامی مراحل سرطان و به خصوص در مراحل اولیه سرطان به حساب می آید. این روش به طرق مختلف انجام می گردد و براساس نظر پزشک و مرحله سرطان، روش های جراحی متفاوت است.

• جراحی در مراحل اولیه سرطان روده عظیم: چنانچه سرطان محدود به پولیپ های واقع در ناحیه ای خاص و در مرحله اولیه باشد، پزشک می تواند سرطان را کاملاً با بهره گیری از کولونوسکوپی ریشه کن سازد. پولیپ های عظیم تر را می توان با برش اندوسکوپیک در لایه مخاطی (برش موکوسال) خارج کرد. (منظور از پولیپ، توده های خوش خیم بر روی سطح داخلی راست روده است.) چنانچه نتایج آسیب شناسی حاکی از ریشه کن شدن کامل سرطان باشد، به روش درمان سرطان روده دیگری احتیاج نخواهد بود. برای برداشتن آن دسته از پولیپ هایی که با کولونوسکوپی خارج نمی شوند از جراحی لاپاروسکوپی استفاده می گردد. جراح در این عمل چند برش کوچک را روی دیواره شکم ایجاد می نماید و از این طریق وسایل مجهز به دوربین را برای مشاهده روده عظیم بر روی صفحه نمایشگر وارد بدن می نماید. همچنین جراح در این عمل، نمونه برداری از غدد لنفاوی واقع در ناحیه سرطانی را نیز انجام می دهد.

• جراحی برای درمان سرطان روده عظیم به شکل تهاجمی: اگر سرطان روده عظیم در داخل یا سراسر این اندام رشد نموده باشد، جراح انجام کولکتومی را برای برداشتن بخش سرطانی روده عظیم و کناره بافت طبیعی دو سمت ناحیه سرطانی پیشنهاد می دهد. غده های لنفاوی مجاور نیز معمولاً برداشته می شوند و سرطانی شدن آن ها مورد آنالیز قرار می گیرد. جراح غالباً می تواند بخش های سالم روده عظیم یا راست روده را به یکدیگر متصل کند، اما اگر این کار ممکن نباشد، برای مثال سرطان خروجی راست روده را درگیر نموده باشد، احتمالاً بیمار مجبور به استفاده از کولوستومی موقت یا دائمی خواهد شد. در این حالت دریچه ای در دیواره شکم از بخش باقی مانده روده ایجاد می گردد تا مواد زائد بدن از این راه خارج گردد و درون کیسه ای مخصوص تخلیه گردد. کولوستومی گاهی اوقات موقتی است و هدف از انجام آن، التیام یافتن راست روده یا روده عظیم پس از جراحی درمان سرطان روده است؛ اما در بعضی موارد دائمی است.

• جراحی برای درمان سرطان روده پیشرفته: جراح در صورت پیشرفته بودن سرطان یا نامساعد بودن شرایط جسمی بیمار توصیه می نماید تا برای رفع کردن انسداد روده عظیم یا دیگر عوارض، به منظور تسکین علائم عمل جراحی انجام گردد. این جراحی سرطان را درمان نمی نماید، اما نشانه ها و علائمی مانند خونریزی و درد را بهبود می بخشد.

بسته به محل تومور و نوع جراحی عوارض جراحی متفاوت است. معمولاً در چند روز اول بعد از جراحی، بیمار احساس ناراحتی دارد ولی معمولاً درد با دارو قابل کنترل است. مدت زمان بهبود بعد از عمل جراحی در بیماران، متفاوت است.

پرتودرمانی برای درمان سرطان روده عظیم: در این روش از اشعه X با انرژی بالا برای کشتن سلول های سرطانی و کوچک نمودن اندازه تومور استفاده می گردد. فراوری اشعه می تواند خارج از بدن، توسط ماشین های خاص یا داخل بدن، به وسیله مواد فراورینماینده اشعه، صورت گیرد. پرتودرمانی به تنهایی یا همراه با جراحی و شیمی درمانی انجام می گردد.

شایع ترین عوارض جانبی پرتودرمانی خستگی، واکنش پوستی در محل برخورد اشعه با پوست و کاهش اشتها می باشد. هم چنین ممکن است این روش منجر به کاهش گلبول های سفید خون گردد. در بسیاری از موارد این عوارض دائمی نیستند و قابل کنترل و درمان اند.

شیمی درمانی: در این روش از درمان سرطان روده عظیم، از داروها جهت کشتن سلول های سرطانی استفاده می گردد. داروهای ضد سرطانی بیشتراً به فرم تزریق داخلی در بدن یا داخل عضلات و بعضی به فرم خوارکی استفاده می گردد. شیمی درمانی یک روش درمانی سیستمیک به حساب می آید؛ به این معنا که دارو به وسیله جریان خون به قسمت های مختلف بدن می رود تا سلول های سرطانی را بکشد. در این روش داروها به صورت دوره ای تجویز می شوند؛ یعنی دوره درمانی با یک دوره استراحت ادامه می یابد و بعد از آن از ابتدا دوره درمانی شروع می گردد. درصورتی که سلول های سرطانی، کبد را درگیر نموده باشند، می توان دارو را مستقیماً به شریان های تغذیه نماینده کبد تزریق نمود.

بعد از آن که جراح تمامی سلول ها و بافت سرطانی را به وسیله جراحی برداشت، یک دوره شیمی درمانی نیز داده می گردد تا سلول های سرطانی باقی مانده نیز، در صورت وجود از بین بروند.

داروهای شیمی درمانی که در جهت درمان سرطان روده عظیم مصرف می شوند معمولاً سلول های با سرعت تکثیر بالا را مورد هدف قرارمی دهند. از آن جایی که در بدن علاوه بر سلول های سرطانی بافت هایی نظیر سلول های خونی، بافت پوششی سیستم گوارشی و سلول های فولیکول مو نیز از سرعت تکثیر بالایی برخوردار هستند، لذا ممکن است این بافت ها نیز مورد هدف داروهای شیمی درمانی قرار بگیرد. در نتیجه از جمله عوارض جانبی می توان به عفونت، خستگی، ریزش موی موقتی، زخم های دهانی و غیره اشاره کرد. کاهش کلی سلول های خونی، از جمله مهم ترین عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی است. از آنجایی که داروهای شیمی درمانی، مغز استخوان را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد، ممکن است کم خونی (به صورت کاهش انرژی انجام کارها)، کاهش پلاکت های خونی (به صورت خون ریزی) و کاهش گلبول های سفید (به صورت افزایش استعداد ابتلا به عفونت ها) ایجادگردد. معمولاً همه کسانی که از این روش درمانی استفاده می نمایند به تمامی این علائم مبتلا نمی شوند. هم چنین در طی دوره استراحت و بعد از قطع درمان تمامی این علائم رفع می شوند.

دارودرمانی: بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته روده عظیم می توانند داروهایی مانند بواسیزوماب (آواستین)، ستوکسیماب (اربیتوکس)، پانیتوموماب (وکتیبیکس) و رگورافنیب (استیوارگا) را مصرف نمایند. این داروها نقص های خاصی را هدف قرار می دهند که رشد سلول های سرطانی را ممکن می سازند. داروهای هدفمند را می توان در کنار شیمی درمانی یا به تنهایی برای درمان سرطان روده مصرف کرد. این داروها معمولاً برای بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته روده عظیم تجویز می گردد.

این داروها به بعضی از بیماران یاری می نماید، اما بر روی گروهی دیگر مؤثر نیست. پژوهشگران در تلاشند تا مشخص نمایند که مصرف داروهای هدفمند برای درمان سرطان روده عظیم، در کدام گروه از بیماران بیشترین سودمندی را دارد. پزشکان تا زمان به دست آمدن نتایج قطعی به دقت مزیت های محدود مصرف این داروها را با اثرهای جانبی و هزینه سرسام آور تهیه آن ها می سنجند و در صورت لزوم آن ها را تجویز می نمایند.

راه های پیشگیری

اگرچه احتمال ابتلا به سرطان روده عظیم از حد متوسط تجاوز نمی نماید، بهتر است از شروع دهه پنجم زندگی غربالگری به طور منظم انجام گردد. اما اگر احتمال ابتلا به سرطان به دلایلی مانند سابقه خانوادگی، زیاد است، بهتر است غربالگری را از سنین پایین تر شروع کرد. ایجاد بعضی تغییرها در زندگی روزانه خطر ابتلا به سرطان روده عظیم را کاهش می دهد. رعایت نکته های زیر مفید است:

• خوردن غلات، میوه ها و سبزی های گوناگون: غلات، میوه ها و سبزی ها حاوی انواع ویتامین، مواد معدنی، فیبر و آنتی اکسیدان هایی هستند که نقش مهمی در پیشگیری از سرطان روده دارند. بنابراین میوه ها و سبزی های گوناگون را در رژیم غذایی خود بگنجانید تا ویتامین ها و مواد مغذی مورد احتیاج را تأمین کنید.
• ورزش کردن در بیشتر روزهای هفته: سعی کنید تا بیشتر روزها دست کم 30 دقیقه ورزش کنید. اگر پیش از این فعالیت کافی نداشته اید، ورزش کردن را به آهستگی شروع کنید و به تدریج زمان تمرین را به 30 دقیقه برسانید. همچنین پیش از شروع برنامه ورزشی روزمره با پزشک مشورت کنید.
• وزن مناسب: چنانچه وزن مناسبی دارید، با ورزش روزانه و رژیم غذایی مناسب وزن مناسب خود را حفظ کنید. اگر ضروری است تا وزن خود را کاهش دهید، با پزشک در خصوص روش های ایمن و سالم رژیم های مفید مشورت کنید. وزن را به آهستگی با افزایش زمان و شدت ورزش روزانه و کاهش کالری مصرفی پایین بیاورید. وزن متناسب و ورزش به جلوگیری از سرطان روده کوچک و عظیم یاری می نماید.

با استفاده از راه های درمان سرطان روده می توان به درمان قطعی دست یافت. یکی از مهمترین موارد در مثبت بودن نتیجه درمان تشخیص سرطان روده در مراحل اولیه می باشد. بنابراین با مشاهده علایم ذکر شده در مطلب علائم سرطان روده عظیم به پزشک مراجعه کنید تا در صورت بروز مشکل در مراحل اولیه اقدام به درمان آن کند.