تخریب آرام مسجد هزارساله - وبلاگ دلگرمی

به گزارش وبلاگ دلگرمی، مسجد سلجوقی زواره ایزوگام شد و گچ بری های حدودا هزارساله آن با میخ زخمی شد.

به گزارش وبلاگ دلگرمی، زواره از توابع شهرستان اردستان در استان اصفهان و در مجاورت کویر مرکزی ایران است که دو مسجد باارزش تاریخی دارد، مسجد جامع و پامنار که مسجد پامنار یا بنکویه زواره یکی از گنجینه های ارزشمند و بی نظیر در دوران سلجوقیان معرفی شده که بنای آن ـ طبق مستندات میراث فرهنگی ـ به سال 461 هجری قمری ساخته شد و در سال 1315 خورشیدی در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

با وجود ارزش و قدمت تاریخی مسجد زواره، اما مراقبت از آن به درستی انجام نمی گردد؛ براساس اطلاعات منتشرشده از اداره میراث فرهنگی استان اصفهان، حدود سال 1359 بخش هایی از این مسجد شامل گچ بری های نفیس بر اثر بی توجهی تخریب شد و به جای آن سالن اجتماعات ساخته شد. مسجد پامنار دارای هفت محراب تزیین شده با گچ بری های نفیس بود که سه محراب آن زیر گچ پنهان نموده بودند و شبستان زیرزمین مسجد نیز پر شده بود، فقط یک محراب از این مسجد به جای مانده بود.

سال 1397 پس از اعتراض مردم زواره نسبت به شرایط این مسجد و خرابی آن، اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان اردستان برای احیا و بازسازی آن به سبک قدیمی اقدام کرد و با انجام مطالعات باستان شناسی و بیرون آوردن دو محراب تخریب شده و بعلاوه حذف الحاقات در سالن تازه مسجد، دو محراب زیر گچ رفته در آن سالن نیز به دست آمد و در حال حاضر هر شش محراب در مسجد قابل مشاهده است. مسؤلان محلی میراث فرهنگی بعدها، تکمیل ساختمان مسجد پامنار زواره را وابسته به تامین اعتبارات ملی دانستند.

حالا، پس از گذشت سه سال از احیای بخش هایی از مسجد پامنار، احمد محیط طباطبایی ـ رییس ایکوم ایران (کمیته ملی موزه های ایران) ـ که زواره زادگاه پدرش میرسیدمحمد محیط طباطبائی پژوهشگر ادبی، مورخ، منتقد و ادیب معاصر ایران است، تصاویری را از این مسجد سلجوقی در اختیار وبلاگ دلگرمی قرار داده که نشان دهنده تخریب تدریجی و شاید ناآگاهانه این مسجد است.

بخش هایی از بام مسجد پامنار که بیش از 980 سال قدمت دارد، ایزوگام شده است. محراب مسجد که گچ بری های نفیس و پرکاری دارد و تا کنون با شرایط نسبتا خوبی بر جای به جای مانده بود، به خاطر نصب بنر، با میخ سوراخ شده است. بالای یکی از محراب ها نیز ساعت دیجیتالی بزرگ و روی دیوار خشتی کناری آن کولر و تلویزیون نصب شده است.

از مسجد پامنار پس از تخریب سال 59، تعدادی ایوان، یک شبستان و چهار محراب، یک صحن و یک مناره به ارتفاع 21 متر با کتیبه برجسته به خط کوفی به جای مانده است.

بافت زواره دارای تک بناهای بسیار شاخص از دوره های پیش از اسلام تا دوره های معاصر است که خانه های تاریخی منحصر به فرد، مسجد پامنار، مسجد جامع، حسینیه بزرگ و کوچک، بازار تاریخی، قلعه سنگ بست و یخچال و آب انبارهای خاص از شاخصه این بافت تاریخی است. سال 1398 میراث فرهنگی اصفهان عملیات بازسازی بافت زواره را با مبلغی بالغ بر 100 میلیون تومان، پیش از فرارسیدن فصل سرما انجام داد، اما این روزها بخش هایی از آن بافت رو به تخریب است.