خبرنگاران هدف ترکیه از شروع دوباره عملیات اکتشافی در شرق مدیترانه چیست؟ - وبلاگ دلگرمی

به گزارش وبلاگ دلگرمی، خبرنگاران- آنکارا- زمانی که به نظر می رسید روابط ترکیه و یونان بعد از ماهها اندکی بهبود یافته و حتی دو طرف در حال مشخص تاریخی برای آغاز مذاکرات بودند، آنکارا بار دیگر کشتی لرزه نگاری اوروچ رئیس را به شرق مدیترانه اعزام و عملیات اکتشافی را در منطقه آغاز کرد.

به گفته کارشناسان سیاسی این اقدام جدید ترکیه در اصل یک هشدار به اتحادیه اروپا برای کسب امتیازاتی بود که آنکارا سال ها به دنبال آن بود. اتحاد گمرکی ترکیه و اتحادیه اروپا، برپایی کنفرانس شرق دریای مدیترانه و حتی لغو ویزا از سوی اتحادیه برای اتباع ترکیه از جمله امتیازاتی است که آنکارا سال ها به دنبال کسب آن از اتحادیه اروپا بوده است.

پس از شدت تشدید اختلافات میان آتن و آنکارا، بحران میان دو طرف با میانجیگری آلمان کاهش یافته و ترکیه و یونان گفت و گوهای خود را برای تعیین تاریخ مذاکرات شروع کردند و به دنبال آن ترکیه کشتی اوروچ رئیس را به بندر آنتالیا فراخواند. گرچه آنکارا گفت که فراخواندن کشتی اوروچ رئیس برای کنترل های عادی کشتی بوده ولی ناظران این اقدام را گامی جهت کاهش بحران از سوی ترکیه ارزیابی کردند.

در پی فراخوانی اوروچ رئیس، اتحادیه اروپا نیز از تهدیدهای خود برای تحریم ترکیه تا زمانی که ترکیه عملیات اکتشافی خود را به تعویق می انداخت عقب نشینی کرد. به دنبال این تصمیم مقامات اروپایی نیز در نشست اتحادیه در اوایل اکتبر خواهان شروع مذاکرات ترکیه و یونان برای حل اختلافات فیمابین شدند و به موازات آن نیز اعلام شد که گام هایی برای توسعه روابط ترکیه و اتحادیه برداشته خواهد شد.

بعضی از کارشناسان در آن موقع تصمیمات نشست اتحادیه را سیاست سنتی هویج و چماق ارزیابی نموده و گفتند که اعلام مذاکره در زمینه اتحادیه گمرکی، لغو ویزا برای اتباع ترکیه، تجدید نظر در قرارداد 2016 بین طرفین در زمینه مهاجرت و شروع نشست های عالی میان دو طرف، مشوق هایی است که در مقابل تهدید به تحریم ترکیه در صورتی که این کشور بخواهد عملیات اکتشافی را در مدیترانه از سر بگیرد مطرح شده است.

بعد از اعلام تشویق ها و تهدیدهای اتحادیه، ترکیه به طور ضمنی خواسته های اتحادیه را معقول ارزیابی کرد ولی بعد از اینکه تعیین شد این مشوق ها در کوتاه مدت برآورده نخواهد شد دولت آنکارا نیز از موضع اولیه خود بطور ضمنی عقب نشینی کرد.

از دید دولتمردان و حتی مردم ترکیه قولهایی که تا به امروز اتحادیه به آنها داده است هیج کدام برآورده نشده و بهترین شاهد بر این مدعا عدم عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا به رغم گذشت بیش از شصت سال از درخواست ترکیه جهت عضویت در اتحادیه و نزدیک به بیست سال از شروع مذاکرات طرفین در این زمینه است.

در مدت زمان یاد شده تعداد اعضای اتحادیه به 28 کشور رسید، کشورهایی که از لحاظ مالی، سیاسی و حتی اجتماعی در ردیف های بعد از ترکیه قرار داشتند به عضویت اتحادیه درآمدند ولی تا به امروز سرفصل های مورد مذاکره ترکیه با اتحادیه حتی به نصف نیز تقلیل نیافته و اساسا مذاکرات بین طرفین هیچ پیشرفتی نداشته است.

اولین اعتراض آنکارا در این زمینه از سوی رجب طییب اردوغان رییس جمهور ترکیه در مذاکره ویدئو کنفرانس در تاریخ ششم اکتبر به خانم مرکل صدراعظم آلمان اعلام شد و اردوغان در این ملاقات گفت که منافع عالی اتحایه اروپا نباید فدای منافع کوچک چند عضو بگردد.

بعد از این در هشتم اکتبر وزیرخارجه ترکیه با همتایان آلمانی و یونانی خود در جریان نشستی در براتیسلاوا پایتخت اسلواکی ملاقات کرد.

چاووش اوغلو در این ملاقات با تاکید بر اینکه ترکیه نزدیک به یک ماه پیش فعالیتهای اکتشاف نفت و گاز را متوقف نموده است گفت: زمان بجای آوردن تعهدات اتحادیه اروپا تعیین نیست و آن مساله از دید آنکارا قابل قبول نمی باشد.

مساله دیگری که موجب نارضایتی ترکیه شده اصرار آتن به انجام مذاکرات با آنکارا تنها در حوزه تعیین محدوده مالی دریاها بود و یونان اصرار ترکیه در تعیین حدود فلات قاره دریایی و گنجاندن این مساله در مذاکرات طرفین را قبول نمی کرد.

ترکیه اعلام نموده است که کشتی اوروچ رئیس به مدت 10 روز و تنها در محدوده 15 کیلومتری آبهای ساحلی ترکیه فعالیت خواهد نمود و به گفته ناظران تعیین محدوده زمانی برای فعالیت اکتشافی و نیز محدود کردن حوزه فعالیت نیز در اصل چراغ سبز آنکارا برای شروع مذاکرات مجدد و دریافت بعضی امتیازات از یونان و اتحادیه اروپا می باشد.

اعزام مجدد کشتی اوروچ رئییس با واکنش منفی اتحادیه اروپا روبرو شده و اتحادیه نیز مجددا ترکیه را تهدید به تحریم نموده است.

سفارت آمریکا در آنکارا نیز در ارتباط با اعزام مجدد کشتی اوروچ رییس اطلاعیه ای منتشر و ضمن متهم کردن ترکیه به تشدید تشنج در منطقه خواهان شروع فوری مذاکرات ترکیه با یونان شد.

بنا به این اطلاعیه، استفاده از جبر و زور، تهدید، زهر چشم دریافت و عملیات نظامی موجب حل بحرانها نخواهد شد.

مسوولین آنکارا نیز با تاکید بر اینکه یونان به رغم قراردادهای بین المللی در جزایر دریای اژه نیرو و تجهیزات نظامی مستقر نموده و میخواهد ترکیه را در سواحل خود محدود کند، اقدام به برگزاری رزمایش های متعددی در منطقه کردند.ناظران سیاسی نیز برگزاری تمرین های نظامی اخیر در این جزایر که تعداد آنها در ماه های سپتامبر و اکتبر به حدود 10 رزمایش می رسید را نیز در راستای احتمال یک درگیری مورد ارزیابی قرار دادند.

به نظر ترکیه، تمرین نظامی مشترک آمریکا و یونان در تاریخ های 14 الی هجدهم سپتامبر در تراکیای غربی که اقلیت ترک تبار یونان در آن منطقه سکونت دارند به عنوان کوشش دو کشور برای زهر چشم دریافت از ترکیه ارزیابی شده است.

علاوه بر موارد یاد شده مسوولان ترکیه به صراحت یونان و بخش یونانی نشین قبرس را متهم می نمایند که با چراغ سبز اتحادیه اروپا سعی در پیشبرد اهداف خود و تخریب روابط ترکیه با اتحادیه دارند.

به گفته کارشناسان سیاسی در آنکارا، تشدید بحران در روابط ترکیه با یونان و نیز اتحادیه اروپا هرچند به نظر می رسد در حال تشدید است ولی دامنه آن بگونه ای که طرفین را در مصاف یکدیگر قرار بدهد بالا نخواهد گرفت و در مقطعی طرفین می باید فتیله بحران را پایین بکشند.

این رفتار نشان می دهد که هر دو طرف در شرایط کنونی صرفا به دنبال اخذ امتیازاتی از طرف دیگر است و چنانچه آنکارا قانع گردد که اتحادیه اروپا به قول های خود برای پذیرش ترکیه اقدام خواهد نمود در آن صورت ترک ها نیز حاضر خواهند بود از بعضی خواسته های خود به ویژه در شرق مدیترانه چشم پوشی نمایند. ولی اختلافات عمیق یونان و ترکیه که ریشه در تاریخ دو کشور دارد هر گونه نزدیکی ترکها به اتحادیه اروپا را در سال های پیش رو همچنان در هاله ای از ابهام قرار می دهد و به همین علت به نظر نمی رسد دو طرف به این زودی ها بخشی از اختلافات خود را بتوانند رفع سازند.