ارزش های غذایی اوزون برون
به گزارش وبلاگ دلگرمی، تهران (پانا) - اوزون برون یکی از انواع ماهیانی است که دارای خاویار هستند و به خاطر این موضوع، این ماهی از دسته ماهیان گران قیمت تر به حساب می آیند. اوزون برون گوشت لذیذی دارد و کلا جزو ماهیان پرطرفدار در بین غذاهای دریایی نیز محسوب می گردد.
به گزارش بیتوته، اوزون برون یک واژه ترکی است که به معنای دماغ دراز می باشد. شکل ظاهری اوزون برون هم به صورتی است که یک ماهی لاغر اندام و کشیده است که دماغ درازی دارد. نام اصلی این ماهی از زبان گیلکی گرفته شده و آن را تیرج می نامند.
اوزون برون یکی از ماهی های خاویار دار است و خاویاری که از آن استخراج می گردد دارای ارزش مالی بسیار زیادی می باشد و می تواند منبع عایدی زایی بسیار خوبی برای کشورهای استخراج نماینده خاویار باشد. البته ایران نیز در زمینه صادرات خاویار دستی بر آتش دارد و خاویار ایرانی، هواداران خاص خودش را از جای جای جهان داراست.
علت این فعالیت گسترده ایران در زمینه صادرات خاویار این است که حدود نود درصد از کل ماهی های اوزون برون جهان، از دریای خزر تامین می شوند و ایران نیز به علت همسایگی با این دریا در منطقه ها شمالی، می تواند یکی از تامین نمایندگان اصلی خاویار در جهان معرفی گردد.
البته که علاوه بر دریای خزر، دریای سیاه هم موقعیت اقلیمی خوبی برای پرورش ماهی های اوزون برون دارد. جالب است بدانید که علاوه بر اینکه گوشت اوزون برون از ارزش غذایی بالایی برخوردار است و این ماهی یکی از خاویارسازترین ماهی های جهانست، از اجزای دیگر آن نیز در صنایع مختلف استفاده می گردد که در ادامه درباره آن ها بیشتر برایتان صحبت خواهیم کرد.
در ادامه قصد داریم تا درباره شکل ظاهری اوزون برون، زیست شناسی و تعیینات بیولوژیکی و سایر مسائل مربوط به این ماهی برایتان صحبت کنیم. لطفا تا انتهای مقاله با ما همراه باشید :
مهم ترین چیزی که در ظاهر ماهی اوزون برون چانه دراز و کشیده این ماهی است.
آنالیز شکل ظاهری اوزون برون
مهم ترین چیزی که در ظاهر ماهی اوزون برون، تعیین می گردد، چانه دراز و کشیده این ماهی است. اما در کل، اوزون برون ماهی باریک و کشیده ای است. او چشمان گردی دارد و بریدگی در روی سر و قسمت لب پایینی ماهی دیده می گردد.
رنگ ماهی سیاه و سفید است و مانند بیشتر ماهی ها، شکمی به رنگ سفید و روشن و پهلوهایی به رنگ سیاه و تیره دارد. سیبیلک های کوتاه این ماهی باعث شده تا چهره ای تکامل یافته تر داشته باشد. با نگاهی به سطح پوست ماهی اوزون برون متوجه ستاره های روشنی خواهید شد.
اوزون برون ماهی استخوانی است و از بارزترین ویژگی های بدنی آن می توانیم به وجود 9 الی 14 استخوان در ناحیه شکم اشاره نماییم. معادل این استخوان ها در قسمت شکم، حدود 9 الی 16 استخوان در پشت ماهی نیز وجود دارد. در کل وجود 5 ردیف استخوان در بدن اوزون برون، آن را به یک ماهی کشیده و استخوانی تبدیل می نماید.
زیست شناسی و تعیینات بیولوژیکی ماهی اوزون برون
زیستگاه ماهی اوزون برون باید بستری ماسه ای، شنی و رسی داشته باشد تا این ماهی بتواند به راحتی در این بستر نرم حرکت کند. او دوست دارد در آب های گرم زندگی کند و دمای 4 تا 27 درجه سانتی گراد برای این ماهی برترین دمای ممکن است و به همین علت می توانیم اوزون برون را یک ماهی مهاجر معرفی کنیم.
50 تا 300 متری عمق دریا، برترین عمق برای ساخت خانه ماهی ماهی اوزون برون خواهد بود. اوزون برون از نرم تنان دریایی مانند سگ ماهی و گاو ماهی تغذیه می نماید. نکته جالب درباره این نرم تنان این است که طول بدنی آن ها نیز مانند اوزون برون بلند است و گاهی اوقات می تواند به حدود هشتاد سانتی متر برسد. درباره طول خوراک ماهی اوزون برون گفتیم، ضروری است بدانید که طول خود اوزون برون می تواند تا یک متر و نیم برسد.
زیستگاه ماهی اوزون برون باید بستری ماسه ای، شنی و رسی داشته باشد
فراوری مثل ماهی اوزون برون
برترین و مناسب ترین سن برای تخم ریزی اوزون برون، سن دوازده سالگی است. در واقع این ماهی در این سن به بلوغ می رسد. ماه های اردیبهشت و خرداد، برترین ماه ها برای تخم ریزی اوزون برون هستند و در کل، این آبزی دو بار در سال برای فراوری مثل آماده می گردد.
دمای بین 12 تا 14، برترین دما برای تخم ریزی ماهی اوزون برون است و 15 تا 333 هزار تخم از هر بار تخم ریزی این ماهی حاصل می گردد. تمامی مراحل فراوری مثل این آبزی در خود دریا انجام می گردد و پتانسیل این ماهی برای پرورش و کاربردهای صنعتی بسیار بالاست.
ارزش های غذایی و مالی اوزون برون
همان طور که در ابتدای مقاله نیز خدمت تان عرض داریم، اوزون برون ماهی بسیار مالی است. بیش از شصت درصد کل خاویار ایران به واسطه این ماهی تامین می گردد و از گوشت خوش خوراک آن در طبخ انواع غذاهایی دریایی استفاده می گردد.
ضروری است بدانید که حتی کیسه شنای اوزون برون نیز برای فراوری چسب در صنعت مورد استفاده قرار میگیرد. گوشت اوزون برون بسیار لذیذ بوده و از ارزش غذایی بسیار بالایی نیز برخوردار است. بنابراین به واسطه مصرف گوشت اوزون برون طبیعی 17.8 درصد پروتئین، 9.5 درصد چربی و 71.7 درصد رطوبت و از گوشت اوزون برون پرورشی، 21 درصد پروتئین، 1.4 درصد چربی و 76.8 درصد رطوبت، برای بدن تامین می گردد.
نکته جالب درباره گوشت اوزون برون این است که پروتئین موجود در نوع پرورشی آن به نسبت نوع طبیعی آن بیشتر بوده و این در حالتی است که اوزون برون پرورشی دارای چربی کمتری به نسبت نوع دریایی و طبیعی آن دارد. تخم اوزون برون ارزش مالی بسیار زیادی دارد و یک اوزون برون پرورش یافته ایرانی می تواند تا حدود 1070 گرم خاویار را فراوری نماید.
مردم جهان با توجه به ذائقه و سلیقه های غذایی که دارند، هر کدام به نحوی، اوزون برون را طبخ می نمایند و انواع غذاهای دریایی با مزه ها و طعم های متفاوت، در سراسر جهان با این ماهی خوشمزه تهیه و خورده می گردد.
صید بیش از مقدار باعث شده تا منابع طبیعی اوزون برون به خطر بیفتد.
پرورش اوزون برون
ساختن انواع صدها، صید بیش از مقدار، آلودگی رودخانه و خراب شدن رودخانه ها و هزار و یک علت دیگر باعث شده تا منابع طبیعی اوزون برون به خطر بیفتد. از این کوشش های زیادی انجام شد تا این ماهی به صورت پرورش فراوری و مصرف گردد و خوشبختانه موفقیت های زیادی هم در این زمینه، به وجود آمد. در واقع با فراوری اوزون برون پرورشی دیگر خطر انقراض برای این آبزیان ارزشمند وجود نخواهد داشت.
با این حال احتیاج است بدانید که حدود 93 درصد از خاویار کل جهان، به وسیله اوزون برون های ساکن دریای خزر تامین می گردد و همین بهره برداری های بیش از مقدار باعث شده که اوزون برون جزو آب زیان در حال انقراض معرفی گردد. از این رو به جهت بالا بردن ظرفیت منبع تامین اوزون برون، نوع پرورشی آن به شدت مورد استقبال نهاده شد.
در نهایت برای اینکه در آینده با انقراض این ماهی خوشمزه و گران قیمت و به صرفه روبرو نشویم، احتیاج است که علاوه بر کنترل صیدها، از صید ماهی به صورت غیر قانونی، ورود آلاینده های صنعتی و غیر صنعتی به رودخانه و دریا جلوگیری گردد و با بالا بردن کیفیت و ظرفیت اوزون برون پرورشی، گامی موثر و پایدار در راستا حفظ نسل اوزون برون برداشته گردد.
منبع: خبرگزاری پانا